مردم اغلب متوجه نیستند که علت احساس ناخوشایندی که دارند در واقع مشکل به سلامت روان آنها برمیگردد. در سال 2023 نتایج تحقیقاتی که طی 20 سال بر روی بیش از 150 هزار بزرگسال در 29 کشور سراسر دنیا انجام شده بود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . حاصل این داده ها این بود که حدودی نیمی از افراد، تا سن 75 سالگی حداقل به یک اختلال روانی مبتلا خواهند شد. شایع ترین این اختلالات عبارتند از افسردگی، فوبیا و اعتیاد.
اما چرا این اتفاق میافتد؟
دکتر رونالد کسلر استاد دانشکده پزشکی هاروارد و یکی از محققین این مطالعه معتقد است :
" افراد بزرگسالتر در برابر اختلالات روانی آسیب پذیرتر هستند. زیرا در طول زندگی در معرض تغییرات و رویدادهای آسیبزای مختلفی همچون مرگ عزیزان، بیماری، محدودیتهای جسمانی و امثال آن قرار میگیرند. بسیاری از افراد نیز علائم اختلال روانی خود را تشخیص نمیدهند و بنابراین به دنبال پیگیری درمان خود نمیروند که این امر میتواند این اختلال را بدتر کند."
در اینجا به بیان علائم و نشانههای هشداردهنده افسردگی، فوبیا و اعتیاد که افراد باید به آنها توجه کنند و جدی بگیرند میپردازیم.. دکتر کسلر میگوید: «وقتی افراد بدانند که در مواجهه با یک اختلال روانی تنها نیستند، آرامش پیدا میکنند. امروزه درمانهای مؤثری برای بهبود اختلالات روحی روانی در دسترس است، و ناچار نیستید زندگی خود را با رنج سپری کنید."
علائم افسردگی
یک فرد افسرده ممکن است دچار کاهش یا افزایش وزن شود. بیشتر یا کمتر از حد معمول غذا بخورد، در تمرکز مشکل داشته باشد و به سختی به خواب برود یا بیش از حد معمول بخوابد.خستگی دائمی و بی انرژی بودن را نیز ممکن است تجربه کند. طوری که حتی انجام کوچکترین کارها در نظرش دشوار به نظر بیاید. موارد زیر از جمله دیگر علائم افسردگی هستند:
- اندوه و احساس پوچی
- از دست دادن علاقه به کارها و چیزهایی که فبلا مورد علاقه تان بوده است
- احساس نا امیدی یا بدبینی
- احساس بی ارزشی
- احساس گناه و عذاب وجدان نسبت به یک تجربه خاص در زندگی
- بی حوصلگی و یا بی تفاوتی نسبت به پیرامون
- مشکل در تمرکز و تصمیم گیری
- بیقراری
- زود از کوره در رفتن
چنانچه هر یک از این علائم را بیش از حد معمول به مدت دو هفته یا بیشتر تجربه کردید حتما به یک مشاور مراجعه کنید. ممکن است مشاور جهت بهبود حالتان شما را به روانپزشک ارجاع بدهد. شاید به داروی خوراکی و یا حتی مصرف همزمان دارو و مشاوره نیاز داشته باشید.
در هر صورت سلامت روان خود را جدی بگیرید زیرا اساس سلامت جسم شما را نیز در بر خواهد گرفت.
فوبیا
فوبیا عبارت است از یک ترس مداوم، بیش از حد و غیر طبیعی از یک شی، شخص، حیوان، فعالیت یا موقعیت. فوبیا نوعی اختلال اضطرابی است. فردی که دچار فوبیاست سعی می کند از شی یا موقعیتی که باعث ترسش می شود دوری کند یا آن را با اضطراب و فشار روحی شدید تحمل کند. چنین فردی همچنین ممکن است نسبت به چیزی که باعث ترسش میشود بیش از حد واکنش نشان دهد. برخی از نمونههای رایج فوبیا عبارتند از ترس از ارتفاع، مکانهای عمومی، موقعیتهای اجتماعی یا فضاهای بسته.
علائم فیزیکی فوبیا شامل ضربان قلب سریع، تنگی نفس یا نفس نفس زدن، تعریق، سرگیجه، ناراحتی معده (درد، تهوع، اسهال)، سردرد و دردهای عمومی باشد. (علائمی از این قبیل ممکن است منجر به تشخیص اختلال هراس یا پانیک شود.)
افسردگی نیز در افرادیکه دچار اختلال فوبیا و اضطراب هستند رایج است. و معمولا با عدم اعتماد به نفس دست و پنجهه نرم میکنند.
اولین قدم برای مقابله با فوبیا، شناسایی علت زمینهای و عوامل استرسزای احتمالی است. ممکن است برای این ارزیابی و درمان آن به متخصص اعصاب و روان نیاز داشته باشید. درمان اختلال اضطراب اغلب شامل ترکیبی از دارو و روان درمانی است.
سوء مصرف یا اعتیاد
اعتیاد یک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه بخش خواهد بود و فرد معتاد دوباره گرفتار « مواد و امور اعتیاد آور» می گردد.
زمانی که فردی به طور منظم بیش از آنچه برنامه ریزی کرده بوده و یا لازم است به انجام کاری یا مصرف چیزی مبادرت میورزد و علیرغم نگرانی های دیگران و تلاش های مکرر برای کاهش یا ترک آن، به انجام آن ادامه می دهد، و این امر صرفا محدود به مواد مخدر و الکل نمیشود بلکه به برخی رفتارهای آسیب زا هم اشاره دارد.
درمان اعتیاد شامل ترکیبی از روان درمانی و دارو درمانی و شرکت در گروههای خودیاری است.