یماری نوروفیبروماتوز:
نوروفیبروماتوزها یک دسته اختلالات ژنتیکی مربوط به سیستم عصبی هستند که عمدتاً تکامل و رشد سلول های عصبی را متاثر می نمایند.
نشانه‌هاى بیماری نوروفیبروماتوز مى‌تواند از بدو تولد وجود داشته باشد ولى با حاملگي، بلوغ و يائسگى تشديد می شود.
راه های انتقال بیماری نوروفیبروماتوز:
اگرچه
انتقال بیماری نوروفیبروماتوز از طریق وراثت می باشد اما بیماری به صورت
موتاسیون یا جهش ژنی نیز در 30 تا 50 درصد موارد رخ می دهد. حال آنکه ژن
موتاسیون(تغییر) یافته می تواند از نسلی به نسلی دیگر منتقل شود.
انواع بیماری نوروفیبروماتوز:
این اختلالات را به دو دسته نورفیبروماتوز نوع یک و نوروفیبروماتوز نوع دو تقسیم میشوند.
علائم نوروفیبروماتوز:
نوروفیبروماتوز
نوع یک (NF1) شایع ترین فرم نوروفیبروماتوز است نکته ی قابل توجه در تشخیص
این بیماری این است که به تغییرات پوستی- تومورها یا انومالی های(ناهنجاری
ها) استخوانی و یا وجود این بیماری در والدین- خواهران و برادران فرد
مبتلا باید توجه شود. لازم به ذکر است که علائم نوروفیبروماتوز به خصوص
تظاهرات پوستی آن اغلب بدو تولد یا طی دوران شیرخوارگی و یا حداکثر تا ده
سالگی بروز میکند.
در تيپ I یا نوع محیطی، لکه‌هاى کافه اوله متعدد (۹۹درصد)، نوروفيبروم محيطى و ندول‌هاى Lisch یا هامارتوم عنبيه وجود دارد، ژن عامل آن برروی کروموزوم ۱۷ قرار دارد و تومورها بيشتر از جنس آستروسيت و نرون‌ها مى‌باشد. ضخيم شدن دوطرفه عصب اپتيک در نوروفيبروماتوز تيپ I است معمولا گليوم‌هاى عصب اپتيک در ۷۰درصد موارد تا قبل از ۷ سالگى با پروپتوز و کاهش ديد تظاهر مى‌کنند. پاپيل ادما، آتروفى عصب اپتيک و ندول‌هاى Lisch عنبيه ممکن است وجود داشته باشد. اتساع و پيچ‌خوردگى عروق شبکيه زودرس‌ترين نشانه بيمارى است که کم‌کم به آنژيوم، خونريزى و اکسودا(آنژيوبلاستوم مويرگ شبکيه) و درنهايت کندگى شبکيه، گلوکوم و کورى منتهی میشود. در اغلب موارد درگیری يک طرفه است. از آنجایی که در بعضی موارد درگيرى مخچه (همانژيوبلاستوم)، پانکراس، کليه(کارسينوم سلول کليوي) و آدرنال نيز رخ مى‌دهد، پيگيرى بيمارى ضرورى می باشد. درمان در این موارد شامل فوتوکواگولاسيون زودرس ضايعات شبکيه، جراحى تومورهاى مخچه و مخ و پيگيرى باMRI مى‌باشد.
نوروفیبروماتوز
نوع یک که بیماری اتوزوم غالب است اغلب پوست، کلیه، چشم و ارگان های
متعددی را درگیر می سازد. در 50 درصد موارد سابقه بیماری در خانواده وجود
ندارد. یک شخص مبتلا به این بیماری احتمال ابتلای فرزندش پنجاه-پنجاه است.
نوروفیبروماتوز
تیپ دو از شیوع کمتری نسبت به نوروفیبروماتوز تیپ یک برخوردار است و علائم
آن با تومور دوطرفه عصب کرانیال یا همان عصب هشت خود را نشان می دهد.
از آنجائیکه تومورها موجب فشار و تخریب اعصاب اطراف می شود برای شناسایی نوروفیبروماتوز تیپ دو، بیمار را از نظر تومورهای عصب هشت آن هم به صورت دو طرفه و وجود علائم و نشانه های مشابه در والدین، خواهر و برادر کودک بررسی می نمایند. افراد مبتلا ممکن است دچار نقص شنوایی تا ده سالگی شوند.
سایر نشانه ها در نوروفیبروماتوز شامل:
*زنگ زدن در گوش
*اشکال در عدم تعادل*سردرد
*کرختی در صورت یا درد در ناحیه صورت که ممکن است در اثر فشار ناشی از تومورها روی دهد.
در
تيپ II یا نوع مرکزي که شیوع آن ۱۰ بار از تيپ I کمتر است، لکه‌هاى
کافه‌اوله وجود ندارد يا کم است، نورینوم آکوستيک دوطرفه وجود دارد، ژن آن
بر روی کروموزوم ۲۲ قرار دارد و سلول‌هاى تومورها ازجنس مننژ و سلول‌هاى
شوآن مى‌باشد.البته در ۱۰-۵درصد افراد طبيعى لکه‌هاى کافه‌اوله وجود دارد
ولى در تيپ I بيمارى نوروفیبروماتوز لکه ها به تعداد ۶-۵ عدد وابعاد آن
نیزبزرگ‌تر از ۲ سانتى‌متر میباشد. در نوروفیبروماتوز تيپ II، در ۷۵درصد
موارد کدورت‌هاى زودرس زيرکپسولى عدسى مشاهده میشود.
محل اصلى نوروفيبروم‌هاى جلدي، تنه است ودرگيری در کف دست و پا کمتر میباشد.
تومورهاى پلک مى‌تواند همراه گلوکوم باشد. بدخيمی در اعصاب محيطى به‌ندرت دیده مى‌شود.
تومورها در عصب اپتيک، مننژيوم و آستروسيتوم مى‌تواند ايجاد شود.
نوروفیبروماتوز
نوع دو، عمدتا شنوایی و سیستم عصبی را مبتلا می سازد. در نیمی از افراد
مبتلا بیماری در والدین مشاهده نمی شود. در نوروفیبروماتوز نوع دو برخلاف
نوع یک تظاهرات پوستی کمتر است ولی عوارض عصبی بیشتر مشاهده میشود احتمال
ایجاد کاتاراکت در این افراد وجود دارد اگر والدی مبتلا به نوع دوم
نوروفیبروماتوز بود برای کودک متولد ازچنین شخصی انجام تست شنوایی به صورت
دوره ای حتی تا دوران نوجوانی و اوایل بزرگسالی ضروری است.
درمان در نوروفیبروماتوز:
هدف
از درمان در نوروفیبروماتوز کنترل علائم است. جراحی ممکن است به برطرف
نمودن تغییر شکل های استخوانی و تومورهای دردناک و بدشکل کمک کند.
در
صورتی که تومورها مجدد رشد نمایند و تعدادشان بیشتر شود.(که البته در
موارد نادر (حدود سه تا پنج درصد موارد) وقتی تومور بدخیمی رشد می کند)
درمان شامل جراحی، رادیوتراپی یا شیمی درمانی خواهد بود.
در
نوروفیبروماتوز نوع دو، با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته ی تشخیصی می
توان تومورهای کوچک حتی با ابعاد میلیمتری را شناسایی نمود وبه این صورت
درمان زود هنگام را آغاز نمود. برداشتن تومورها به طور کامل از طریق جراحی
انتخابی بوده و ممکن است موجب از دست دادن شنوایی در بیمار شود.
سایر
روش ها در درمان نوروفیبروماتوز شامل برداشتن نسبی تومور وسپس رادیوتراپی
است. اگرچنانچه رشد تومورها سریع نباشد بهتر آن است که بیمار را فقط تحت
نظر قرار دهیم.
تشخیص در نوروفیبروماتوزها:
آزمایش های ژنتیک که
البته موتاسیون یا جهش های جدید (خودبخودی) را نمی توان از طریق آزمایش
ژنتیک مشخص نمود چرا که قابل پیش بینی نیست.
در دوران بارداری تشخیص از طریق آمنیوسنتز amniocentesis یا نمونه برداری از ویلوس کوریونیک chorionic villus امکان پذیر میباشد.
در
اغلب موارد علائم نوع یک خفیف است و بیماران میتواند زندگی نرمالی داشته
باشد. البته در بعضی موارد نوع یک می تواند به صورت کاملا شدید خود را نشان
دهد.
در گروهی از بیماران نوروفیبروماتوز نوع دو، به ساختارهای حیاتی
بدن مانند اعصاب جمجمه ای و ساقه مغز brain stem آسیب می رساند و می تواند
در نهایت باعث مرگ بیمار شود.
بیماری نوروفیبروماتوز می تواند تمامی
ارگان های بدن را مبتلا سازد یا نشانه های آن در دامنه ای از تظاهرات
پوستی خوش خیم تا بدشکلی های عمیق بروز کند.
بیماری نوروفیبروماتوز وابسته به نژاد خاصی نیست.
هر دو جنس مرد و زن را به یک نسبت درگیر می کند.
اين
بيماري به دليل ماهيت ديس‌پلاستيك و تمايل به ايجاد تومور در دستگاه‌هاي
مختلف به ويژه پوست و دستگاه عصبي، مورد توجه است. نوروفيبروماتوزها در
نتيجه ی يك ناهنجاري در تمايز ناودان عصبي و مهاجرت سلولي در طي مراحل
اوليه تشکيل رويان (امبريوژنز) به وجود می آید.
اين بيماري علاوه بر
گرفتاری در دستگاه عصبي مركزي و محيطي، پوست، استخوان، غدد درون‌ريز،
دستگاه گوارش و دستگاه قلب و عروق را نيز مي‌تواند درگير کند. البته در اين
بيماري احتمال ايجاد بدخيمي و تومورهاي متعدد نيز وجود دارد.
در
اين بيماري از نظر نوروپاتولوژي؛ ديس‌پلازي، هيپرپلازي و نئوپلازي در پوست،
استخوان، بافت غدد درون‌ريز، اعصاب و عروق خوني مشاهده میشود.
علائم تشخيصي در نوروفيبروماتوز نوع 1 شامل:
*لكه هاي شير قهوه
* نوروفيبروم
*كك و مك
*گليوم عصب اپتيك
*ندول ليش
*ضايعه استخواني
*داشتن رابطه ی خويشاوندي درجه يك با بيمار مبتلا به نوروفيبروماتوز
در نوروفيبروماتوز نوع دو علائم شامل:
وجود
توده هاي دو طرفه عصب هشتم يا اگرتومور وجود داشت حتما یکی از این علائم
درگیری يك طرفه ی عصب هشتم را همراهی کند نوروفيبروم، مننژيوم، گليوم،
شوانوم يا كدورت عدسي شكل پایین كپسول خلفي چشم
عنوان: گزارش يك مورد نادر تك گير از بيماري نروفيبروماتوز تيپ II همراه با شوانوماي نخاع گردني
نويسندگان: محمودرضا آذرپژوه ، سعيدرضا شهامي
چکيده:
زمینه
و هدف: نروفیبروماتوز تیپ II یك بیماری ژنتیكی اتوزومال غالب است كه با
شوانوماهای متعدد و به طور كلاسیك شوانوماهای وستیبولار دو طرفه تظاهر می
یابد.
شوانوماها
به عنوان علامت اصلی نروفیبروماتوز تیپ II محسوب می شوند كه معمولاً از
اعصاب كرانیال (به خصوص عصب زوج هشتم)، ریشه های عصبی و اعصاب دیستال به نخاع منشا می گیرند. در این مقاله یك مورد نادر از این بیماری گزارش می شود.
معرفی
بیمار: بیمار 20 ساله ای با سابقه كاهش شنوایی پیشرونده از حدود یك سال
قبل معرفی می گردد. در تاریخچه پزشكی این بیمار، شرح حالی از عمل جراحی شوانومای
ریشه های نخاع گردن حدود دو سال قبل از اولین ویزیت وجود داشته است. بیمار
هیچ گونه سابقه فامیلی بیماری نداشت. در معاینه سیستمیك، فقط چند لكه كوچك
شیر قهوه ای روی تنه دیده می شد. در معاینه عصبی، كاهش حس صورت در مسیر
شاخه های افتالمیك و ماگزیلاری زوج پنجم، كاهش رفلكس قرنیه ای چپ و كاهش
شنوایی گوش چپ مشهود بود. در MRI در فاز T2 ضایعه ها یپراینتنس در زاویه
مخچه ای - پلی چپ وجود داشت كه بعد از تزریق ماده حاجب، جذب را نشان می داد
و توده دارای جذب در طرف راست دیده می شد. طی كرانیوتومی اكسی پیتال چپ
تومور كلسیفیه نسبتاً خونریزی دهنده در ناحیه پلی – مخچه ای دو طرف رزكسیون
گردید. پاتولوژی مؤید شوانوما بود.
نتیجه
گیری: نوع تك گیر نروفیبروماتوز تیپ II نادر بوده و توجه به این تشخیص در
صورت وجود تومورهای متعدد همزمان دستگاه عصبی مركزی ضروری است.
کليد واژگان: نروفيبروماتوز، شوانوما، كاهش شنوايي
فصلنامه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني سبزوار ، سال چهاردهم، شماره 2 پياپي 44
توسط: ع. پ. ت
بیمار یک زن 26 ساله با ضایعات پوستی ندولار بدون درد که از 7سال پیش آغاز شده بودند مراجعه کرده بود. ندول های پوستی در ابتدا بر روی دیواره قدامی قفسه سینه ظاهر شد و سپس پیشرفت آن کل بدن را درگیر نمود. ندول های جلدی و زیر جلدی بیشتر در اندام فوقانی و سطح قدامی و خلفی تنه قرار داشتند (تصویر A و B). اندازه ندول ها از 5 تا 40 میلی متر قطر داشت. او پوست سر نوروفیبروماتوزیس شبکه ای (پلکسی فرم) و سه لکه شیر قهوه در منطقه کشاله ران راست داشت.
نتایج حاصل از بررسی های هیستولوژیک نمونه های بیوپسی از ضایعات و پوست سرش و از ندول برداشته شده از روی قفسه سینه اش با نوروفیروماتوز منطبق بود. برای بیمار تشخیص نوروفیبروماتوز نوع یک گذاشته شد. این بیماری سندرم ناشی از تومورهای نوروژنیک ناشی از غلاف سلول های عصبی واقع در امتداد اعصاب محیطی و کرانیال می باشد. وراثت اتوزومال غالب است، هر چند که نیمی از موارد در اثر یک جهش خود به خود به وجود می آید. یافته های بالینی می تواند شامل ندول های Lisch عنبیه، شوانوما، ماکول های شیر قهوه ای، کک و مک، نقاط پیگمانته بر روی پوست که در اثر تجمع ملاتونین به وجود می آید- زیر بغل، گلیومای عصب اپتیک، آستروسیتوم، نوروفیبروم های متعدد و نوروفیبروم های باشد. نوروفیبروم های شبکه ای با خطر 8 تا 12 درصدی مالیگنانسی همراهی دارد. برداشتن به روش جراحی می تواند برای مقاصد زیبایی انجام شوداما ضایعات ممکن است عود بکند. برای بیمار مشاوره ژنتیکی پیشنهاد شد و برای بررسی بالینی هر شش ماه یکبار جهت نظارت بر ندول ها و هر شرایطی که با نوروفیبروماتوزیس همراهی دارد مراجعه نماید.
گزارش یک بیماری بسیار نادر نوروفیبرومای پستان در یک خانم 23 ساله
منبع: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
چکیده: کارسینوم پستان هم‌چنان شایعترین نئوپلاسم بدخیم زنان به شمار می رود. سرطان پستان سومین علت مرگ و میر زنان ناشی از سرطان در زنان است . پستان یک غده عرقی است که از لایه اکتودرم منشا می‌گیرد و سپس آلوئول ها و مجاری را تشکیل میدهد. بیمار مورد نظر ما خانمی است 23 ساله ساکن کرمانشاه که با توده‌ای عمیق در پستان راست مراجعه کرده که فاقد درد و تغییرات واضح پوستی و هر نوع ترشحی بوده است . در معاینه پستان در لمس توده‌ای عمقی در ربع فوقانی داخلی لمس گردیده که اندازه آن حدود سه در چهار سانتی متر بدون حساسیت با قوام سفت و حاشیه صاف بوده است. از توده پستان بیوپسی اکسیژنال بعمل آمد که جواب پاتولوژی نوروفیبرومای عمقی پستان گزارش گردید.
آزمایشات بیمار همگی نرمال بودند بعد از عمل بیمار مشکل خاصی نداشت. توده کپسول‌دار و کرم رنگ بود. از سال 1978 تا سال 1998 در کل دنیا فقط شش مورد نورفیبرومای پستان گزارش گردیده است و هفتمین مورد آن برای اولین بار است که در ایران گزارش میشود. بطور کلی این تومور خوش‌خیم پستان بسیار نادر است. نوروفیبروما تومور خوش‌خیمی است که از سلولهای شوان و فیبروبلاست‌های غلاف اعصاب محیطی منشا می‌گیرد. نوروفیبرومها به خودر خود ندرتا سمپتوماتیک میشوند. بعنوان یک قانون تومور کپسول‌دار نیست، ولی معمولا کپسول دارد. از نظر میکردسکوپی نوروفیبروما متشکل از یک پرولیفراسیون مرکب است که حاوی تمام عناصر یک عصب محیطی است ، آکسونها، سلولهای شوان، فیبروبلاست‌ها و سلولهای پری‌نورال. نروفیبروماتوز بطور کلی گروهی از بیماریهای ارثی است که می‌توانند در پوست، دستگاه عصبی، استخوان، غدد درون‌ریز و بسیاری از ارگانهای دیگر همراه با ناهنجاریهای مادرزادی وجود داشته باشد و اغلب بعنوان شکلی از تومورهای خوش‌خیم در نظر گرفته میشود. در تمام موارد توزیع فامیلی با وراثت اتوزومال غالب میباشد. نوروفیبروماتوز شامل دو بیماری متمایز است، که ژن هر کدام بر روی دو ....شبکه ای قطعه کروموزوم مجزا قرار گرفته است.
نوع N.F-1 که ژن آن برروی کروموزم 17 قرار دارد (نوع محیطی) و همراه ضایعات پوستی لکه‌های شیر قهوه‌ای و ندولهای Lisch میباشد. نوع N.F-2 که ژن آن برروی کروموزوم 22 قرار دارد (نوع مرکزی) که عمدتا سبب گرفتاری آکوستیک (معمولادو طرفه) میشود. دژنراسیون بدخیم تومود در 2-5 درصد بیماران رخ میدهد. انواع محیطی به سارکوم و انواع مرکزی به آستروسیتوما و گلیوبلاستوما تبدیل میشوند. تومورهای پوستی نباید برداشته شوند حتی اگر از لحاظ زیبایی مشکل‌ساز باشند و یا افزایش اندازه را نشان دهند. تومورهای اعصاب محیطی که بدخیم میشوند (سارکوماها) نیاز به مسائل جراحی خاصی دارند. به اشخاص قبلا توصیه میشود که بچه‌دار نشوند.
نوروفیبروماتوز یک اختلال ارثی پوست و دستگاه عصبی مرکزی با توارث اتوزومل غالب و نفوذ 100 درصد می باشد. شایعترین فرم بیماری نوروفیبروماتوز نوعI (بیماری فون رکلینگ هاوزن) می باشد به نظر می رسد عامل بیماری اختلال ژن نوروفیبرومین (مهارکننده محصولات پروتوانکوژن های Ras) می باشد که سبب ایجاد تومور می شود.
در بیوپسی نوروفیبروم ها تجمعات بدن کپسول و با حدود مشخص از رشته های عصبی کوچک و سلول های دوکی شکل با هسته های متموج داخل درم مشاهده می شود. نوروفیبروم های پلکسی فرم در امتداد مسیر اعصاب محیطی به وجود می آیند و باعث ایجاد ندول های بزرگ می شوند که غالبا روی آن ها هیپرپیگمانتاسیون و هیپرتریکوز وجود دارد. این تومورها در بیست درصد افراد دچار نوروفیبروماتوز ایجاد می شود و در دو درصد موارد دچار استحاله بدخیم می گردند. بیش از چهل سالگی نادر است.
لکه های شیرقهوه ای اولین و زودرس ترین تظاهر نوروفیبروماتوز هستند که کاکول های برنزه تا قهوه ای و با توزیع تصادفی می باشند.
مرکز تحقیقات جراحی های کم تهاجمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
توسط: ع. پ. ت
جراحان فرانسوي سومين عمل پيوند صورت را روي يك مرد 29 ساله انجام دادند. به نوشته بي بي سي، اين مرد كه از يك بيماري ژنتيكي به نام نوروفيبروماتوز كه بسيار بدشكل كننده است رنج مي برد، تحت پيوند بخشي از صورت قرار گرفت.
پزشكان در اين جراحي، بيني، دهان، چانه و گونه او را عوض كردند. اين عمل دومين مورد در فرانسه و سومين مورد در جهان به شمار مي رود. سرپرست گروه جراحان لوران لانتيه، در كلينيك بيمارستان دانشگاهي موندور در شهرك سرتيل در حومه هاي پاريس حال بيمار را خوب توصيف كردند. اين بيمار 29 ساله كه مبتلا به بيماري نوروفيبروماتوز بود، با ضايعات زشتي كه ناشي از بيماريش بود ظاهري بسيار بد شكل پيدا كرده بود.
قبل از اين اولين پيوند بخشي از صورت در شهر آمينس فرانسه در نوامبر 2005 بر وري يك زن 38 ساله، ايزابل دينور، انجام شد كه صورتش بوسيله سگش زخمي شده بود.
در آوريل سال 2006 نيز لو گوزينگ يك كشاورز 30 ساله چيني كه بوسيله خرس زخمي شده بود در بيمارستان زيجينگ در شهر زيان در چين تحت پيوند صورت قرار گرفت.
بسم الله الرحمن الرحیم. یا من اسمه دوا و ذکره شفاء.